SERIE WYDAWNICZE
Mobilność mieszkańców miast w obliczu pandemii COVID-19
Autorzy: dr inż. Marcin Świtała, dr Agnieszka Łukasiewicz
Obostrzenia związane z koronawirusem, a zwłaszcza ograniczenia związane z koniecznością zachowania dystansu społecznego, wymusiły na większości mieszkańców miast zmianę ich dotychczasowych zachowań i form działania, a przede wszystkim wpłynęły na ograniczenie ich mobilności przestrzennej. Niniejsza monografia adresowana jest do wszystkich, którym bliska jest polityka mobilności miejskiej, a zwłaszcza do tych, którzy poszukują odpowiedzi na pytania związane zarówno ze zmianami przemieszczania się po mieście, jak również z określeniem trwałości tych zmian. Innymi słowy, chodzi o ustalenie, czy pod wpływem pandemii koronawirusa nie doszło do zmiany dotychczasowych przyzwyczajeń i wykształcenia nowych nawyków. Można przyjąć, że są one nabytą zdolnością do takiej, a nie innej mobilności mieszkańców.
Przystępując do pracy nad publikacją, autorzy postawili sobie za cel uzyskanie wiedzy na temat wpływu pandemii COVID-19 na mobilność mieszkańców miast oraz działalność operatorów i organizatorów transportu miejskiego. Uzyskane w toku badań bezpośrednich wyniki pozwoliły na znalezienie odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
a) jak kształtowały się preferencje respondentów w zakresie odbywania podróży w miastach przed wystąpieniem pandemii?,
b) jak kształtowała się aktywność mobilna respondentów stanowiąca wyraz ich preferencji w zakresie korzystania z transportu współdzielonego?,
c) w jaki sposób oraz w jakim stopniu ograniczenia wynikające z pandemii koronawirusa zmieniły zachowania mieszkańców w zakresie ich mobilności?,
d) jakie działania zostały podjęte przez zarządców miast w odpowiedzi na skutki zaistniałej sytuacji?,
e) jak mieszkańcy miast postrzegają problem kongestii transportowej?,
f) czy między mieszkańcami różnych grup wielkości miast występują istotne różnice w ich zachowaniach mobilnych?
Monografia zawiera wstęp, trzy rozdziały oraz zakończenie.
Dwa pierwsze rozdziały stanowią teoretyczne ujęcie problemu z analizą ujęć definicyjnych mobilności, jej determinant i nowych trendów oraz rolą miast w kreowaniu warunków życia mieszkańców.
W rozdziale trzecim, empirycznym, zaprezentowano wyniki badań bezpośrednich. Punktem wyjścia stała się tu charakterystyka badań własnych z uwzględnieniem struktury próby badawczej, którą wzbogacono analizą postaw respondentów względem pandemii koronawirusa. W dalszej kolejności skupiono się na analizie zachowań mobilnych mieszkańców miast, uwzględniając ich uczestnictwo w miejskim systemie transportu oraz opinię na temat radzenia sobie z pandemią koronawirusa w miastach. Ważną część monografii stanowią wyniki badań identyfikujące zmiany w nawykach podróżowania wywołane pandemią koronawirusa. Rozdział dopełniają wyniki badań przedstawiające problem zatłoczenia miast z perspektywy ich mieszkańców.
Monografię zamyka podsumowanie zawierające najważniejsze wnioski.